Doğu Karadeniz’in Ritimleri: Horonun 5 Bin Yıllık Dansı

Karadeniz’in enerjisini ve kültürünü yansıtan horon, yüzyıllardır süregelen bir dans geleneği olarak coşkulu adımlarla yaşatılıyor.

Karadeniz’in enerjisini ve kültürünü yansıtan horon, yüzyıllardır süregelen bir dans geleneği olarak coşkulu adımlarla yaşatılıyor. Horon, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin özünü yansıtan ve binlerce yıldır süregelen bir dans türüdür. Bölgedeki dağların ve denizin enerjisini barındıran bu geleneksel halk oyunu, çeviklik, hız ve zarafeti bir arada sunar. Horonun Kökenleri ve Tarihi Horon, kökeni Yunanca "dans" anlamına gelen "horos" kelimesine dayanan ve ilk kez 15. yüzyılda Rum kadınlarının sıra halinde oynadığı bir halk dansı olarak kaydedilmiştir. Zamanla, Karadeniz Bölgesi'nin en önemli kültürel miraslarından biri haline gelen horon, bugünkü formuna ulaşmıştır. Horonun Dağılımı ve Oynanışı Horon, Doğu Karadeniz'in hemen her köşesinde oynanır. Samsun'dan Gürcistan sınırına kadar uzanan bölgede düğünler, nişanlar, asker uğurlamaları ve yayla şenlikleri gibi toplu eğlencelerde kemençe, tulum ve davul-zurna gibi enstrümanlarla icra edilir. Oyun, düz çizgi, yarım daire veya halka şeklinde oynanabilir ve genellikle hızlı ve çevik hareketlerle dikkat çeker. Yunanistan ve Acara'da Horonun İzleri Savaşlar ve nüfus mübadelesi sonucu bölgeden göç eden Karadenizliler, horon kültürünü Yunanistan ve Acara'ya taşımıştır. Bugün dahi bu bölgelerde milli bir dans olarak icra edilen horon, Karadeniz'deki köklerinden kopmadan yaşamaya devam etmektedir. Horonun Farklı Yörelerdeki Çeşitleri Karadeniz'in farklı bölgelerinde horonun çeşitleri de farklılık gösterir. Örneğin, Rize ve Trabzon'da omuz silkme ve ayak sallama figürleri öne çıkarken, Artvin'de tüm vücudun sert hareketleriyle oynanır. Ayrıca, Artvin horonlarında tulum ve akordeon kullanılırken, Trabzon'da kemençe daha yaygındır. Horonun Terminolojisi ve Coşku Dolu Komutları Horon oynanırken oyuncuların kendilerini ritme kaptırması ve horonbaşının komutlarına uyması büyük önem taşır. "Şimula", "alaşağı" gibi komutlarla oyun yönlendirilir. Oyuncuların gayretini artırmak için naralar atılır, ritmik sesler çıkarılır ve coşkulu bir atmosfer yaratılır.  Horon, Karadeniz insanının enerjisini, coşkusunu ve dayanışmasını yansıtan bir dans olarak hem Türkiye'de hem de dünyanın farklı bölgelerinde yaşatılmaya devam etmektedir. Bu dans, sadece bir eğlence aracı değil, aynı zamanda bir kültürel miras olarak geleceğe taşınmaktadır. Sonuç olarak, Horon, sadece Doğu Karadeniz Bölgesi'nin değil, Türkiye'nin de önemli kültürel hazinelerinden biridir. Hem kökeni hem de bugün ulaştığı geniş coğrafi dağılımı ile horon, Karadeniz'in ruhunu en iyi yansıtan dans olarak kabul edilir.