Trabzon’un coğrafi konumu ve yapısı hakkında bunları biliyor muydunuz?

Trabzon, Doğu Karadeniz’de yer alan, dağlık arazisi, zengin bitki örtüsü ve çeşitli yaban hayatıyla dikkat çeken, coğrafi ve tarihi zenginlikleriyle öne çıkan bir ildir.

Trabzon, Türkiye’nin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ve 4.685 km² yüzölçümüne sahip olan bir ildir. Şehir, Karadeniz kıyısında konumlanmış olup, Kalkanlı Dağları'nın kuzey yamaçlarında kurulmuştur. Güneydeki dağ sıraları, 3000 metreyi bulan yükseklikleriyle dikkat çekmektedir. Trabzon, deniz kıyısından başlayarak Boztepe’ye kadar uzanan teraslar üzerinde yükselir. Şehrin kuzeyinde Karadeniz'e kıyısı bulunurken, güneyde Gümüşhane ve Bayburt, doğuda Rize, batıda ise Giresun illeriyle sınır komşusudur.

Trabzon, merkezi Ortahisar olmak üzere Akçaabat, Araklı, Arsin, Beşikdüzü, Çarşıbaşı, Çaykara, Dernekpazarı, Düzköy, Hayrat, Köprübaşı, Maçka, Of, Ortahisar, Sürmene, Şalpazarı, Tonya, Vakfıkebir ve Yomra gibi ilçelere sahiptir.

Trabzon’un Dağlık ve Engebeli Arazi Yapısı
Trabzon’un güneyinde yer alan dağlar, doğu-batı doğrultusunda uzanarak ilin büyük bir kısmını kaplar. Bu dağlık alan, il sınırları içerisinde yüksek ve engebeli bir coğrafi yapı oluşturur. Özellikle Rize sınırına yaklaşıldığında yükseltiler daha da belirginleşir. Haldizen Dağları, 3000 metreyi aşan zirveleriyle öne çıkar. Trabzon'un coğrafi yapısının %77’si dağlık alanlardan, %23’ü ise platolardan oluşmaktadır. Dağların kuzey yamaçları dik ve derin vadilerle yarılmıştır. Bu vadiler arasında yer alan Değirmendere Vadisi, Trabzon-Erzurum yolu üzerinde olup ilin en geniş düzlüklerini oluşturur.

Trabzon’daki Akarsular ve Vadiler
Trabzon, zengin akarsu ağıyla dikkat çeken bir coğrafyaya sahiptir. İl sınırları içerisindeki başlıca akarsular arasında Solaklı Çayı, Yomra Deresi, Değirmendere, Sera Deresi, Foldere, Kale Deresi, Yanbolu Deresi, Karadere, Koha Deresi ve Sürmene Deresi sayılabilir. Bu akarsular, güneydeki yüksek dağlık alanlardan doğar ve Karadeniz’e ulaştıkları yerlerde küçük ovalar ve düzlükler meydana getirirler. Bu düzlükler, verimli topraklara sahip olmalarına rağmen yerleşim alanlarıyla yoğun olarak kaplıdır.

Trabzon’un İklim Özellikleri
Trabzon, tipik bir Karadeniz iklimine sahiptir. Şehir merkezinde yıllık ortalama sıcaklık yaklaşık 15 derece civarındadır. İç kesimlere doğru gidildikçe, deniz etkisinin azalmasıyla birlikte sıcaklık ortalaması 12 dereceye kadar düşer. Kıyı bölgelerinde Karadeniz'in etkisiyle nemli bir iklim hakimdir, güney yönüne gidildikçe bu etki azalır ve karasal iklim özellikleri belirgin hale gelir. Yağış miktarı ise batıdan doğuya doğru artış gösterir; Akçaabat’ta yıllık 687 mm olan yağış miktarı, Of ilçesinde 1.680 mm’ye kadar yükselir. Bol yağış ve engebeli arazi yapısı, bölgede sık sık toprak kaymalarına yol açmaktadır.

Trabzon’un Bitki Örtüsü ve Tarımsal Faaliyetleri
Trabzon, yoğun ve zengin bitki örtüsüyle bilinir. Kuzeye bakan yamaçlar, sarıçam, ladin, köknar, gürgen, meşe, kızılağaç ve kestane gibi ağaç türleriyle kaplıdır. Ayrıca ormanaltı bitki örtüsü olarak orman gülü, karayemiş, defne ve şimşir gibi türler yaygındır. Bölgenin başlıca tarım ürünleri arasında tütün, mısır, fındık, çay ve fasulye yer alır. Trabzon’da sanayi ürünleri ise çimento, balıkyağı, balık unu, tuğla ve kiremit gibi ürünlerdir.

Trabzon’un Yaban Hayatı
Trabzon, zengin yaban hayatına sahip bir bölgedir. İlin ormanlık alanlarında ayı, kurt, çakal, domuz, tilki, dağ keçisi, sansar, tavşan ve sincap gibi vahşi hayvanlar yaşamaktadır. Ayrıca yaban ördeği, çulluk, keklik, karatavuk, bıldırcın ve üveyik gibi avlanabilir kuş türleri de bölgede bulunur. Trabzon’un yaban hayatı açısından en özel hayvanlarından biri, dünyada sadece birkaç bölgede görülen Dağ Horozu’dur (Tetrao mlokosiewiczi). Bu nadir türün Trabzon’daki en önemli yaşam alanı Çaykara ilçesi sınırları içerisindedir.