ÇAYKUR'dan kuru çaya % 22 zam
ÇAYKUR, kuru çaya enflasyonun çok altında bir zam yaptı. Kuru çay zammı % 22’de kaldı. Düşük zam oranı, çay üreticilerini özel sektöre düşük fiyatla yaş çay satmaya itebilir. Bu durum, üreticilerin gelir kayıplarına uğramasına yol açabilir.
ÇAYKUR, kuru çay fiyatlarına % 75,45 açıklanan enflasyon oranının çok altında bir zam yaparak, yüzde 22'lik yeni bir fiyat etiketi belirledi. Bugün itibariyle geçerli olacak %22 kuru çay zammı, nisan ayında % 69 olan enflasyona karşın, yaş çay taban fiyatına %54,5 zam yapılması ve mayıs ayı enflasyonu % 75,45 iken kuru çaydaki zammın da %22'de kalması, üreticilerin bir kez daha gelir kaybına uğramasına yol açacak.
Kuru çaya yapılan düşük zam Doğu Karadeniz’de yaş çay üretiminin yapıldığı Rize, Artvin, Trabzon, Giresun ve Ordu illerinde yaklaşık 200 bin üreticiyi sadece üzmeyecek yeniden büyük mağduriyetler yaşayacaklarının haberini bağıra bağıra veriyor. Zira üreticiler, enflasyonun nedeni sanki kuru çaymış gibi kuru çaya yapılan düşük zam oranı ile 800 bin dekarlık arazide ürettikleri yaş çayda ikinci bir darbe daha almış oldu.
Hatırlanacağı üzere mayıs ayında açıklanan 2024 yılı yaş çay taban fiyatı, enflasyonun 15 puan altında kalarak yüzde 54,5 olarak belirlendi. Bu durum, çay üreticisini enflasyona karşı korumasız hale getirdi. Hükümet, yaş çay taban fiyatını enflasyonun altında belirledikten sadece 2 ay sonra, kuru çaya da enflasyonun çok altında bir zam yaparak, üreticinin özel sektöre düşük fiyata çay satmasına ikinci kez zemin hazırladı.
YAŞ ÇAY FİYATI DÜŞÜK OLUNCA CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN RİZE ZİYARETİ DE ERTELENMİŞTİ
Geçen yıl 11 TL olan yaş çay taban fiyatı Mayıs ayındaki yüzde 69 enflasyona rağmen % 54,5 zamla 17 TL'ye yükselmesine rağmen, yetersiz kalmış ve 25 TL taban fiyatı bekleyen üreticileri hayalkırıklığına uğrattığı gibi ürettikleri çayın da maliyetini karşılayamaz hale getirmişti. Ayrıca kuru çaya zam yapılmaması nedeniyle de özel sektör firmaları yaş çay alım fiyatını 14 TL'ye kadar düşürerek üreticiyi bir kez daha mağdur etmişti. Hükümet yetkilileri ise yaş çaya verilen düşük zam nedeniyle yaş çay birinci sürgün döneminde Rize'nin yolunu unutmuş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 31 Mart 2024 seçimlerinde Türkiye 1.si olan memleketi Rize'ye yapacağı teşekkür ziyareti de bu nedenle ileri bir tarihe ertelenmişti.
Yaş çay fiyatı ile mağduriyet yaşayan üreticilerin kuru çaya yapılan zam oranı ile yeni bir mağduriyet yaşamaması için kuru çay zammının revize edilerek en azından yaş çay zammı ile aynı orana çıkarılması gerekiyor. Zira üreticilerin düşük fiyata özel sektöre çay satışı yaparak mağduriyet yaşamaması için yaş çay taban fiyatı açıklandığında aynı oranda kuru çaya da zam yapılması gerektiği defalarca dile getirilmişti.
Elektrik zammının bile yüzde 38 olarak açıklandığı bir ortamda, yüksek enflasyonun yükünü bir kez daha çay üreticisi çekiyor. Yüzde 22'lik kuru çay zammı, özel sektörün düşük fiyatla çay alımına imkan sağlayarak, üreticilerin mağduriyet yaşamasına ve yeni gelir kayıplarına yol açabilir.